Chemseks – co to? Poznaj definicję i historię

Chemseks, znany również pod potocznymi nazwami „party & play” (PnP) lub „high & horny” (HnH), to zjawisko polegające na świadomym łączeniu seksu z używaniem substancji psychoaktywnych. Kluczowe w tym kontekście jest to, że przyjmowane środki mają na celu nie tylko zwiększenie doznań seksualnych, ale także wydłużenie czasu trwania aktu seksualnego oraz obniżenie bariery wstydu i zahamowań. W przeciwieństwie do sporadycznego spożywania alkoholu przed seksem, chemseks charakteryzuje się użyciem specyficznych, silnie działających substancji, które znacząco wpływają na percepcję i zachowanie. Choć zjawisko to nie jest nowe, jego obecność stała się bardziej widoczna w ostatnich latach, zwłaszcza w określonych grupach społecznych.

Substancje psychoaktywne w chemseksie

W kontekście chemseksu najczęściej wymienia się kilka grup substancji psychoaktywnych, które odgrywają kluczową rolę w intensyfikacji doznań i znoszeniu hamulców. Do głównych z nich należą metyloamfetamina (crystal meth), która znana jest z silnego działania pobudzającego i euforyzującego, mefedron (często określany jako „miał” lub „4-MMC”), który również wywołuje silne pobudzenie i wzrost libido, oraz GHB/GBL (gamma-hydroksymaślan i jego prekursory), które działają jako depresanty ośrodkowego układu nerwowego, ale w odpowiednich dawkach mogą potęgować doznania seksualne i wywoływać uczucie euforii. Warto zaznaczyć, że marihuana nie jest zaliczana do typowych „chemsów”, ponieważ nie prowadzi do tak znaczącej intensyfikacji czy przedłużenia doznań seksualnych, jak wyżej wymienione substancje. Inne substancje, takie jak kokaina czy amfetamina, również mogą być używane, jednak to właśnie crystal meth, mefedron i GHB/GBL są najczęściej kojarzone z praktykami chemseksu.

Ryzyko związane z chemseksem

Chemseks, ze względu na specyficzny charakter i używane substancje, niesie ze sobą poważne i wielowymiarowe ryzyko zdrowotne. Jednym z najbardziej naglących problemów jest zwiększone ryzyko zakażenia wirusem HIV, wirusem zapalenia wątroby typu C (HCV) oraz innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową. Dzieje się tak głównie za sprawą ryzykownych zachowań seksualnych, takich jak seks bez zabezpieczenia, a także potencjalnego dożylnego podawania narkotyków, które sprzyja przenoszeniu infekcji. Ponadto, substancje psychoaktywne stosowane w chemseksie mogą znacząco wpływać na zdrowie psychiczne, prowadząc do stanów lękowych, paranoi, a w skrajnych przypadkach nawet do psychoz. Długotrwałe lub nadmierne używanie tych substancji może również prowadzić do rozwoju uzależnienia chemicznego od samych narkotyków, a także uzależnienia behawioralnego od samej aktywności seksualnej połączonej z używkami, co skutkuje utratą zdolności do odczuwania przyjemności seksualnej bez ich wspomagania.

Chemseks a społeczności LGBTQ+

Zjawisko chemseksu jest szczególnie widoczne i szeroko komentowane w kontekście społeczności LGBTQ+, zwłaszcza wśród mężczyzn uprawiających seks z mężczyznami (MSM). Uwarunkowania społeczne, takie jak stres mniejszościowy, dyskryminacja, poczucie wykluczenia czy trudności z akceptacją własnej orientacji seksualnej, mogą stanowić istotną motywację do sięgania po substancje psychoaktywne w ramach chemseksu. Seksualizacja zażywania narkotyków w tej populacji może prowadzić do błędnego koła, gdzie narkotyki stają się sposobem na radzenie sobie z negatywnymi emocjami, akceptację siebie lub po prostu poszukiwanie intensywnych doznań w środowisku, które może być postrzegane jako bardziej otwarte na eksperymentowanie. Niestety, może to również przyczyniać się do zwiększania nietolerancji wobec społeczności MSM w szerszym kontekście społecznym.

Jak rozpoznać zagrożenia i zapobiegać?

Rozpoznanie zagrożeń związanych z chemseksem wymaga świadomości jego mechanizmów i potencjalnych konsekwencji. Kluczowe jest zwrócenie uwagi na zmiany w zachowaniach seksualnych i psychicznych, takie jak kompulsywne poszukiwanie seksu w połączeniu z narkotykami, utrata kontroli nad używaniem substancji, zaniedbywanie obowiązków czy izolacja społeczna. Aby zapobiegać tym zagrożeniom, niezbędne jest edukowanie na temat chemseksu i jego ryzyka, promowanie bezpiecznych praktyk seksualnych, w tym regularnego testowania się pod kątem chorób przenoszonych drogą płciową, oraz budowanie zdrowych mechanizmów radzenia sobie ze stresem i negatywnymi emocjami. Ważne jest również tworzenie bezpiecznych przestrzeni w społecznościach, gdzie można otwarcie rozmawiać o tych problemach bez stygmatyzacji.

Wsparcie i terapia dla uzależnionych

Osoby zmagające się z chemseksem często doświadczają poczucia winy, niskiej samooceny i wstydu, co utrudnia poszukiwanie pomocy. Na szczęście istnieją różne formy wsparcia i leczenia, które mogą być skuteczne. Terapia może przybierać formę terapii indywidualnej, gdzie psycholog lub psychoterapeuta pomaga zrozumieć przyczyny uzależnienia i wypracować zdrowsze mechanizmy radzenia sobie, terapii grupowej, która oferuje wsparcie rówieśnicze i możliwość dzielenia się doświadczeniami, a także programów terapeutycznych skoncentrowanych na uzależnieniach od substancji psychoaktywnych i zaburzeniach seksualnych. Ważne jest, aby pamiętać, że chemseks może być diagnozowany zarówno w kontekście uzależnienia od substancji psychoaktywnych, jak i zaburzeń seksualnych, takich jak hiperseksualność, co wymaga zindywidualizowanego podejścia terapeutycznego.

Mechanizmy prowadzące do chemseksu

Zrozumienie mechanizmów prowadzących do chemseksu jest kluczowe dla skutecznego zapobiegania i leczenia. Często zaangażowanie w tę praktykę wynika z próby radzenia sobie ze stresem, niską samooceną lub trudnościami w akceptacji własnej tożsamości seksualnej, zwłaszcza w kontekście stresu mniejszościowego, z jakim borykają się osoby z grup marginalizowanych. Poszukiwanie intensywnych doznań seksualnych, które są potęgowane przez substancje psychoaktywne, staje się sposobem na chwilowe zapomnienie o problemach, ucieczkę od trudnych emocji lub poszukiwanie akceptacji w określonych środowiskach.

Motywacja do chemseksu: stres i akceptacja

Motywacja do angażowania się w praktyki chemseksu jest złożona i często zakorzeniona w głębszych potrzebach psychologicznych. Dla wielu osób, zwłaszcza w społecznościach, gdzie doświadczają dyskryminacji lub stygmatyzacji, stres mniejszościowy i trudności z akceptacją własnej tożsamości seksualnej mogą prowadzić do poszukiwania ucieczki i gratyfikacji w chemseksie. Substancje psychoaktywne znoszą hamulce i pozwalają na chwilowe zapomnienie o lękach i kompleksach, a intensywność doznań seksualnych staje się sposobem na poczucie się lepiej lub przynajmniej na odwrócenie uwagi od wewnętrznych konfliktów. W ten sposób chemseks może stać się mechanizmem radzenia sobie z trudnymi emocjami, a narkotyki zaczynają być postrzegane jako niezbędne do odczuwania przyjemności seksualnej lub do funkcjonowania w określonych sytuacjach społecznych.

Konsekwencje chemseksu

Konsekwencje chemseksu są dalekosiężne i mogą dotknąć niemal każdego aspektu życia osoby uzależnionej. Poza oczywistymi zagrożeniami dla zdrowia fizycznego i psychicznego, praktyki te mogą prowadzić do poważnych problemów społecznych i emocjonalnych, a także do rozwoju złożonych uzależnień.

Zagrożenia zdrowotne i psychiczne

Chemseks stawia użytkowników w obliczu wielu zagrożeń zdrowotnych i psychicznych. Jak wspomniano wcześniej, ryzyko zakażenia HIV i HCV oraz innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową jest znacząco podwyższone, zwłaszcza przy ryzykownych zachowaniach seksualnych, takich jak seks bez prezerwatywy i dożylne podawanie narkotyków. Substancje psychoaktywne mogą wywoływać negatywne skutki dla zdrowia psychicznego, manifestujące się jako nasilony lęk, paranoja, zaburzenia nastroju, a nawet epizody psychotyczne. Długotrwałe używanie może również prowadzić do problemów z koncentracją, pamięcią i ogólnym funkcjonowaniem poznawczym.

Uzależnienie chemiczne i behawioralne

Jedną z najpoważniejszych konsekwencji chemseksu jest rozwój uzależnienia chemicznego od substancji psychoaktywnych. Organizm przyzwyczaja się do stałej obecności narkotyków, co prowadzi do rozwoju tolerancji i objawów odstawiennych w przypadku ich braku. Równie niebezpieczne jest uzależnienie behawioralne od samej aktywności seksualnej w połączeniu z używkami. Osoby uzależnione mogą stracić zdolność do odczuwania przyjemności seksualnej bez wspomagania substancjami, co prowadzi do błędnego koła, gdzie narkotyki stają się niezbędne do odczuwania satysfakcji seksualnej lub do radzenia sobie z negatywnymi emocjami, które pojawiają się w abstynencji.

Gdzie szukać pomocy w przypadku chemseksu?

W przypadku podejrzenia problemu z chemseksem lub gdy osoba bliska zmaga się z tym zjawiskiem, kluczowe jest niezwłoczne poszukiwanie profesjonalnej pomocy. Istnieje wiele organizacji i specjalistów oferujących wsparcie i leczenie. Można zgłosić się do poradni leczenia uzależnień, gdzie specjaliści pomogą zdiagnozować problem i zaproponować odpowiednią ścieżkę terapeutyczną. Pomoc można uzyskać również od psychologów i psychoterapeutów specjalizujących się w leczeniu uzależnień behawioralnych i chemicznych, a także w pracy z osobami zmagającymi się z problemami tożsamości seksualnej. Warto również poszukać grup wsparcia dla osób zmagających się z uzależnieniami, gdzie można znaleźć zrozumienie i wsparcie od osób o podobnych doświadczeniach. Wiele organizacji zajmujących się zdrowiem seksualnym i prawami społeczności LGBTQ+ również oferuje informacje i skierowania do specjalistycznej pomocy.